تابلو فرمان آسانسور یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم آسانسور است که وظیفه کنترل و مدیریت کلیه عملیات آسانسور، از جمله حرکت کابین، توقف، ایمنی و مدیریت درخواست‌ها را بر عهده دارد. این قطعه به‌عنوان مغز متفکر آسانسور عمل کرده و با هماهنگی میان اجزای مختلف، حرکت روان و ایمن آسانسور را تضمین می‌کند. برای بهبود عملکرد تابلو فرمان و افزایش کارایی، محصولات جانبی متعددی نیز در کنار آن طراحی و استفاده می‌شوند.
تابلو فرمان آسانسور به‌عنوان قلب سیستم، وظایف متعددی در کنترل، ایمنی و مدیریت آسانسور بر عهده دارد. مزایایی نظیر کنترل دقیق حرکت، ایمنی بالا و صرفه‌جویی در انرژی از نقاط قوت این سیستم است. اما هزینه بالا و نیاز به تخصص در نصب و نگهداری از چالش‌های آن محسوب می‌شود. محصولات جانبی متعددی نظیر درایو VVVF، سیستم‌های UPS، و سنسورهای ایمنی در بهبود عملکرد تابلو فرمان و افزایش ایمنی و کارایی نقش مهمی ایفا می‌کنند. انتخاب صحیح تابلو فرمان و محصولات جانبی مرتبط، تأثیر بسزایی در بهره‌وری و کیفیت عملکرد آسانسور خواهد داشت.
تابلو فرمان به کمک سیستم‌های کنترلی و الکترونیکی، اجزای مختلف آسانسور مانند موتور، ترمز، درب‌ها و سیستم ایمنی را مدیریت می‌کند. عملکرد تابلو فرمان بسته به نوع آسانسور (هیدرولیکی، گیربکسی یا گیرلس) و فناوری مورد استفاده، ممکن است متفاوت باشد.
عملکرد کلی تابلو فرمان شامل موارد زیر است:
1. کنترل حرکت کابین: تابلو فرمان سرعت، جهت و شتاب کابین را تنظیم می‌کند.
2. مدیریت درب‌ها: باز و بسته شدن درب‌ها به‌صورت هماهنگ با موقعیت کابین توسط تابلو فرمان مدیریت می‌شود.
3. مدیریت ایمنی: تابلو فرمان با نظارت بر عملکرد سیستم‌های ایمنی مانند پاراشوت، سنسور بار اضافی و سیستم ترمز اضطراری، ایمنی مسافران را تضمین می‌کند.
4. مدیریت درخواست‌ها: درخواست‌های ارسال‌شده از کابین و طبقات به تابلو فرمان منتقل شده و بر اساس اولویت‌بندی اجرا می‌شود.
5. نظارت و پایش سیستم: تابلو فرمان وضعیت اجزای مختلف آسانسور را پایش کرده و در صورت بروز مشکل، سیستم را متوقف کرده و پیام هشدار ارسال می‌کند.
6. بهینه‌سازی انرژی: تابلو فرمان‌های مدرن با استفاده از درایوهای VVVF (درایو فرکانس متغیر) مصرف انرژی را کاهش می‌دهند.
محصولات جانبی تابلو فرمان آسانسور نقش مهمی در افزایش کارایی، ایمنی و عملکرد سیستم دارند. این محصولات به تابلو فرمان کمک می‌کنند تا وظایف خود را بهتر انجام دهد.
1. درایو فرکانس متغیر (VVVF): این دستگاه برای تنظیم سرعت و کنترل جریان برق موتور استفاده می‌شود و به کاهش مصرف انرژی و حرکت نرم کابین کمک می‌کند.
2. ترمز اضطراری (پاراشوت): این سیستم در شرایط اضطراری، حرکت کابین را متوقف کرده و از سقوط جلوگیری می‌کند.
3. سنسور بار اضافی: این سنسور میزان بار داخل کابین را اندازه‌گیری کرده و در صورت بار بیش از حد، هشدار می‌دهد یا عملکرد آسانسور را متوقف می‌کند.
4. سیستم‌های UPS (برق اضطراری): این سیستم‌ها در صورت قطع برق، امکان حرکت ایمن کابین به نزدیک‌ترین طبقه را فراهم می‌کنند.
5. سنسور موقعیت‌یاب (Encoder): این دستگاه موقعیت دقیق کابین را تشخیص داده و اطلاعات را به تابلو فرمان ارسال می‌کند.
6. سیستم نجات اضطراری (ARD): در مواقع قطع برق، این سیستم کابین را به طبقه‌ای ایمن منتقل می‌کند.
7. ماژول‌های ارتباطی: این ماژول‌ها ارتباط تابلو فرمان با سیستم‌های نظارتی یا مدیریتی ساختمان را برقرار می‌کنند.
8. بردهای کنترل درب: این بردها عملکرد درب‌های آسانسور را مدیریت کرده و باز و بسته شدن آن ها را هماهنگ با تابلو فرمان کنترل می‌کنند.
9. نمایشگرهای LCD یا LED: نمایشگرهای طبقات یا اطلاعات داخل کابین، جزئیات حرکت آسانسور را به مسافران نشان می‌دهند.
10. سیستم‌های اعلام هشدار: این سیستم‌ها در صورت بروز خطا یا شرایط اضطراری، هشدارهای صوتی یا تصویری ارائه می‌دهند.
11. سیستم تهویه کابین: سیستم‌های تهویه و روشنایی داخل کابین برای بهبود تجربه مسافران نصب می‌شوند و تابلو فرمان آن ها را مدیریت می‌کند.
